Elastyczne formy zatrudnienia - szansa czy zagrożenie? - Stowarzyszenie Agencji Zatrudnienia ogłasza dane na temat sytuacji na rynku pracy tymczasowej

Elastyczne formy zatrudnienia, chociaż od dawna bardzo popularne na świecie i w Europie, w naszym kraju nadal są niedoceniane i negatywnie odbierane; czasem nawet jako forma wyzysku pracownika. Zdaniem Stowarzyszenia Agencji Zatrudnienia jest to pogląd stereotypowy i mylący, chociaż taki obraz pracy tymczasowej w dalszym ciągu pokutuje wśród rzeszy polskich pracowników, z historycznego punktu widzenia przywykłych do sztywnych form zatrudnienia oraz systemu pracy etatowej.

Dlaczego śmieci?

Taką sytuację pogłębia dodatkowo polityka kredytowa róznego rodzaju instytucji finansowych i banków, które niejednokrotnie odmawiają przyznania kredytów osobom zatrudnionym na umowy tymczasowe, zlecenie bądź o dzieło. Według danych z Open Finance i Home Brokera, aż co dziesiąta osoba ubiegająca się o kredyt hipoteczny jest zatrudniona na umowę zlecenie lub o dzieło, ale tylko jeden bank na rynku, z listy dwudziestu jeden instytucji przedstawionych SAZ przez doradców kredytowych, jest w stanie odpowiedzieć na zapotrzebowanie tego segmentu klientów, nie piętrząc przed nimi stosu dodatkowych formalności.

Także pracodawcy, w wielu przypadkach rozgraniczają pracowników korzystających z tej formy zatrudnienia oraz pracowników etatowych poprzez, na przykład, brak pakietów socjalnych, czy nawet niższe wynagrodzenie w tej pierwszej grupie.

Rola związków zawodowych
Stowarzyszenie Agencji Zatrudnienia jest taką sytuacją zaniepokojone. Prezes Zarządu Stowarzyszenia Agencji Zatrudnienia i Prezes Zarządu Wadwicz Sp. z. o.o. SKA, Jarosław Adamkiewicz zaznaczył: "Rolą agencji zatrudnienia nie jest rozwiązywanie problemu nierówności i niesprawiedliwości w zakładach pracy. Chcielibyśmy, żeby to związki zawodowe w imieniu wszystkich pracowników, a w szczególności w imieniu pracowników tymczasowych, zajęły się wyrównywaniem standardów pracy. Kuriozalną sytuacją jest, gdy pracownicy zatrudnieni w jednym zakładzie pracy na tych samych stanowiskach, ale na podstawie różnych umów, otrzymują z tego tytułu różne wynagrodzenie."

Artur Skiba, Wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Agencji Zatrudnienia i dyrektor zarządzający firmy rekrutacyjnej Antal International dodatkowo wyjaśnił: "Chcielibyśmy, aby dyskusja na temat umów-śmieci została zakończona raz na zawsze. Istnieją mechanizmy umożliwiające zwalczanie nadużyć, lecz niestety zamiast zajmować się tematem z nimi związanym, atakowana jest jedyna forma zatrudnienia mogąca przynieść wymierne skutki gospodarcze poprzez ograniczanie administracji publicznej, z czym próbuje walczyć każdy kolejny rząd; czy to poprzez umożliwienie róznym grupom społeczym aktywizacji zawodowej w trudnych warunkach ekonomicznych, z jakimi obecnie musimy się zmierzyć. Media w dużej mierze przyczyniły się do rozpowszechnienia takiego niepochlebnego i niezgodnego z prawdą określenia."

Elastyczne formy zatrudnienia rozwiązaniem dla wkraczających na rynek pracy oraz marginalizowanych grup społecznych
Z punktu widzenia rynku, pracodawcy oraz, przede wszystkim, pracownika, praca tymczasowa niesie ze sobą wiele korzyści. Dzięki takiej formie zatrudnienia na rynek pracy wejść mogą matki z małymi dziećmi, osoby starsze, niepełnosprawne, czy uczące się. Bardzo ważna jest również możliwość zdobycia doświadczenia oraz rozwoju na różnych stanowiskach, co ułatwia młodym ludziom podjęcie właściwej decyzji dotyczącej dalszej ścieżki kariery zawodowej. Z badania przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Agencji Zatrudnienia wynika, że co dziesiąta osoba zatrudniona przez agencję otrzymuje propozycję przejścia na etat do pracodawcy użytkownika, a od 2009 roku w agencjach nastąpił duży wzrost zatrudnienia osób niepełnosprawnych.

Pracodawca, z kolei, ma możliwość dostosowania poziomu zatrudnienia do sezonowych potrzeb przedsiębiorstwa. Ograniczenie etatyzacji w urzędach państwowych
Możliwość zatrudnienia pracowników tymczasowych przez urzędy administracji państwowej ograniczyłaby ilość urzędników oraz, co się z tym wiąże, wydatki z budżetu państwa (brak odpraw). W obliczu pogarszającej się w Europie i Polsce sytuacji gospodarczej, elastyczne formy zatrudnienia pozwoliłyby rozwiązać w urzędach państwowych problem często przerośniętej etatyzacji.

Zniesienie VAT-u na usługi agencji pracy tymczasowej dla urzędów
Brak możliwości odliczenia podatku VAT przez urzędy praktycznie uniemożliwia wykorzystywanie tej formy zatrudnienia przez instytucje publiczne, ponieważ do pensji pracownika zatrudnionego przez agencję pracy tymczasowej musiałyby one dopłacać kolejne 23% z tytułu korzystania z usług agencji zatrudniającej i delegującej pracownika. Jarosław Adamkiewicz ocenił, że: "W Polsce mamy do czynienia z ignorancją, jeżeli chodzi o pracę tymczasową, ponieważ taki schemat pracy jest wprost idealny dla instytucji państwowych, które od czasu do czasu borykają się z niedoborem personelu w związku z wykonywaniem, na przykład, projektów unijnych."

Lepsze warunki dla pracowników tymczasowych
Od 2007 roku nastąpił znaczny rozwój rynku agencji pracy tymczasowej oraz wzrost ich konkurenyjności dla pracowników dzięki poprawie jakości usług i rozpowszechnieniu się pakietów socjalnych. Agencje pracy tymczasowej cały czas udoskonalają narzędzia i formy zachęty dla pracowników. Rośnie tym samym jakość pracy tymczasowej, a coraz więcej osób przekonuje się do takiej formy zatrudnienia. Ponadto, wraz ze wzrostem jakości nie zmienia się marża agencji. Przeciwnie, w 2009 roku większość firm zdecydowała się obniżyć stawki wynagrodzenia ze średnio 8-12% do poziomu wynoszącego nawet 4-5% pensji delegowanego pracownika.

Ogon Europy
W bieżącym roku tylko członkowie SAZ (50 agencji) zatrudniali około 80 tys. pracowników tymczasowych, natomiast w skali Polski liczba tych osób wyniosła w przybliżeniu 433 tysiące. Jest to jednak nadal kropla w morzu w porównaniu z innymi krajami Europy. Obecnie jesteśmy niemalże na samym końcu listy wyprzedzając jedynie Hiszpanię i Grecję, które obecnie walczą z kryzysem finansów publicznych, jak również Słowenię, Rumunię i Bułgarię.

Nota edytorska:
Stowarzyszenie Agencji Zatrudnienia (SAZ) to branżowa organizacja pracodawców, od sześciu lat zrzeszająca firmy wyspecjalizowane w dostarczaniu wybranych usług HR:
- Rekrutacji do pracy w kraju i za granica na różne szczeble organizacji
- Doradztwa personalnego
- Pracy tymczasowej i outsourcingu
Więcej informacji na: ww.saz.org.pl