Pracownicy gotowi na wszystko?

Polacy coraz bardziej mobilni i przygotowani do zmian

Rynek pracy bez wątpienia polskich pracowników nie rozpieszcza. Chcąc być konkurencyjnym, dobrym fachowcem, lepiej zarabiać, osiągnąć sukces trzeba być gotowym do zmian w każdej chwili, zmiany miejsca zamieszkania, zmiany specjalizacji zawodowej, zmiany firmy, otoczenia, podjęcia studiów, wyjazdu zagranicę czy w delegację. Intensywny postęp, szaleńcze tempo życia to zasadnicze cechy współczesnych społeczeństw krajów rozwiniętych i rozwijających się.

Znamienną cechą pracowników XXI wieku jest mobilność i aktywność oraz elastyczność, często utożsamiana z gotowością do zmian, nawet tych najbardziej radykalnych w imię kariery, pracy zawodowej, sukcesu życiowego, również rosnących zarobków. Przykładem mobilności polskich pracowników jest gigantyczna emigracja zarobkowa. Bycie mobilnym to już nie tylko kwestia posiadania samochodu i czynnego prawa jazdy, to także skłonność do wyjazdów, pracy w terenie, jak i zdalnej pracy przez internet.

Z jednej strony bycie mobilnym pracownikiem ma swe zalety, bowiem czas pracy jest elastyczny, nie rzadko łatwiej jest pogodzić pracę z życiem osobistym i rodzinnym, jednak ma też swe wady. Nieustanne bycie w drodze, brak przywiązanie do korzeni, miejsca skutkuje oderwaniem od podstawowych wartości w jakich zostaliśmy wychowani. Obiecujące są premie, awanse i wysokie zarobki, jednak koszty społeczne związane z brakiem stabilizacji są równie ogromne. Coraz częściej rodziny są rozbijane poprzez wyjazdy służbowe, delegacje, studia zagranicą, czy emigrację zarobkową.

Dla pracodawców jest to eldorado, bowiem pracowników można wybierać nie tylko lokalnie, z najbliższej okolicy ale także z drugiego końca kraju. Z punktu widzenia pracowników bywa różnie, gdyż z jednej strony wyjazd do pracy w odległe strony to szansa na przygodę, poznanie skrawka nieznanego dotąd świata, nowych ludzi, szansa na zdobycie cennych kontaktów, z drugiej strony to rozłąka z bliskimi, koszty wynajmu mieszkania, czy tez przeprowadzki, brak więzi z danym miejscem, lokalną społecznością, którą niebawem i tak będzie trzeba opuścić.

Czym jest mobilność pracownicza

Mobilność na rynku pracy należy rozumieć co najmniej dwojako. Po pierwsze mobilność w przestrzeni, której sprzyja budowa dróg, sieć połączeń kolejowym, lotniczych jak i lokalnej komunikacji. To także mobilność w obrębie komunikacji, głównie za sprawą internetu, telefonu, znajomości języków obcych. Jednak mobilność pracowników warto rozpatrywać także w kategoriach migracji pomiędzy pracodawcami. W tym kontekście nie jest to już tak pozytywna cecha, bowiem coraz większa grupa pracowników wykazuje brak przywiązania i lojalności do swojego pracodawcy. Dzięki łatwości prowadzenia własnej działalności są oni niezależni i mobilni.

Otwartość na wyzwania i możliwości sprawia, iż dla współczesnego pracownika, zwłaszcza młodego, dobrze wykształconego z nabytym minimalnym doświadczeniem i znającym swoją wartość praca za granicą, nawet na innym kontynencie nie stanowi problemu, a wręcz jest z tego powodu atrakcyjna. Zmiana pracodawcy nie jest przeszkodą w dążeniu do sukcesu a wskazanym etapem kariery. By odnaleźć się w nowych i wciąż ewoluujących realiach rynku pracy warto przeanalizować jakie dotychczas zaszły zmiany na rynku i w jakim kierunku zmierzamy tak pod kątem społecznym, jak i gospodarczym. Globalizacja, unifikacja jest jednocześnie szansą jak i zagrożeniem dla rozwoju rynku.

Granice mobilności

Jeszcze do niedawna cecha mobilności odnosiła się do promienia kilkudziesięciu kilometrów od siedziby firmy, zamieszkania, dziś granice te rozszerzają się w gigantycznym tempie. Coraz więcej firm oczekuje od pracowników dyspozycyjności w zakresie wyjazdów w delegacje zagraniczne czy na szkolenia, konferencje na drugim końcu kraju, Europy. Delegacja do pracy w sąsiednim kraju nikogo już nie dziwi.

Jest to zupełnie nowy model pracy, nieznany jeszcze w XX wieku, kiedy mobilność była już rozwinięta, ale jeszcze nie tak powszechna jak obecnie. Międzynarodowe środowisko pracy to codzienność, funkcjonowanie firmy, w zasadzie z każdej branży, na rynku międzynarodowym, współpraca z zagranicznymi dostawcami, klientami są typowe dla przedsiębiorstwa XXI wieku. To wszystko wpływa na konieczność rozwoju mobilności. Nieustanne poszukiwania nowych rynków zbytu, klientów i miejsc dogodnych do rozwijania firmy, jej filii, oddziału stwarza okazję do przeprowadzki czasowej lub na stałe. Alternatywą dla nieustannego przemieszczania się jest rozwój internetu i zdalnej komunikacji, możliwości wykonywania pracy. Nie rzadko pracując w firmie oddalonej o setki kilometrów od miejsca pobytu nie ma potrzeby się do niej udawać częściej niż raz czy dwa do roku. Takie realia stwarzają okazję do zatrudnienia w firmach zagranicznych, outsourcingowych i korporacjach umożliwiających wykonywanie pracy online.

Niestety często są to projekty pojedyncze, zlecenia jednorazowe co wpływa znacząco na strukturę rynku pracy. Mobilność pracownicza jest zaledwie jednym z elementów, powodów mających wpływ na odejście od pracy na pełen etat, u jednego pracodawcy. Popularność podejmowania pracy w wielu firmach jednocześnie, rozdrobnienie przedsiębiorstw na jednoosobowe działalności gospodarcze wymuszą automatycznie bycie mobilnym.