Praca w Polsce 2022 - prognozy, perspektywy

Po okresie pandemii polska gospodarka w szybkim tempie wróciła do czasów sprzed lockdownów. Według danych pochodzących z największych ośrodków statystycznych rynek pracy nie tylko ustabilizował się, lecz zaczął na nowo prężnie się rozwijać. Już od zeszłego roku notujemy wzrost zatrudnienia, średniej płacy miesięcznej czy spadek bezrobocia. Oto prognozy specjalistów na nadchodzący rok i zmiany, jakie będą miały miejsce, na rynku pracy w Polsce.

Sytuacja na rynku pracy 2022

Począwszy od marca 2020 roku, rynek pracy nie tylko w Polsce stanął pod wielkim znakiem zapytania - pandemia spowodowała zatrzymanie światowych gospodarek poprzez wprowadzenie lockdownów. Zamykano hotele i restauracje, wstrzymano produkcję w fabrykach, ograniczono ilość klientów w sklepach z artykułami pierwszej potrzeby.

Na szczęście od zeszłego roku zniesienie najbardziej restrykcyjnych ograniczeń umożliwiło wielu branżom wznowienie pełnej aktywności. Dzięki działaniom podjętym zarówno przez rząd, samorządy, jak i samych pracodawców już teraz możemy stwierdzić, że rynek pracy wrócił na właściwe tory i prężnie się rozwija. W 2021 roku odnotowano wzrost liczby pracujących i zwiększenie zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw. Co za tym idzie - urosło przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto. Na niskim, stabilnym 5,6% poziomie utrzymuje się także stopa bezrobocia.

Pandemia z pewnością zmieniła jedno - znacząco zwiększyła udział pracy wykonywanej z domu. Firmy wprowadziły modele pracy zdalnej i hybrydowej, które w dalszym ciągu cieszą się dużą popularnością. Z uwagi na ciągły rozwój technologii i cyfryzacji nie ma konieczności stawienia się w biurze w coraz większej liczbie zawodów. Dynamiczny rozwój przedsiębiorstw będzie skutkował także rosnącym zapotrzebowaniem i tworzeniem nowych profesji.

Rynek pracy w Polsce w 2022 roku może się jednak znacznie zmienić w kontekście polityki migracyjnej. Już teraz niektóre branże odczuwają skutki aktualnej sytuacji na wschodzie w kontekście zatrudnienia i realizacji projektów. Z Polski wyjechało kilkudziesięciu tysięcy Ukraińców, co oznacza potężny odpływ pracowników. Z drugiej strony, masowa migracja osób ze wschodniej granicy daje jednak wielkie szanse na wykorzystanie ich potencjału, w szczególności kobiet. Tym samym rok 2022 będzie oznaczał sporo zmian na polskim rynku pracy.

Stopa bezrobocia w Polsce

Według danych zaprezentowanych przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej stopa bezrobocia w lutym 2022 roku wyniosła 5,6%. To jeden z najlepszych wyników spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej. Informacje z urzędu statystycznego Eurostat z początku marca br. mówią o tym, Polska zajmowała drugie miejsce - niższy wskaźnik zanotowali jedynie Czesi. Z kolei unijna średnia wynosi 6,2%, co pokazuje, że pandemia nie wywołała w naszym kraju dużego kryzysu na rynku pracy.

Poniżej przedstawiamy tabelę przedstawiającą strukturę bezrobocia w poszczególnych województwach.

Informacje oparte na wstępnych danych opublikowanych przez Departament Rynku Pracy z lutego 2022 roku

Płaca minimalna w 2022 roku

Z każdym rokiem w Polsce rośnie ustawowa płaca minimalna. Wraz z początkiem 2022 roku wynosi 3 010 zł brutto - jest to podwyżka o 210 zł brutto w stosunku do 2021 roku. Z kolei minimalna stawka godzinowa wzrosła do 19,70 zł brutto. Oznacza to wzrost o 1,40 zł brutto względem roku poprzedniego.

Podwyższenie minimalnej pensji pozytywnie wpływa na sytuację gospodarstw domowych i zmniejsza nierówności dochodowe. Prawie 18% kobiet w Polsce otrzymuje kwotę minimalną oraz blisko 11% mężczyzn. Takie osoby zazwyczaj pracują w następujących sektorach: handlu, hotelarstwie, gastronomii, służbie zdrowia. Są to pracownicy wykonujący podstawowe czynności, od których często nie wymaga się specjalistycznej wiedzy i umiejętności.

Wyższa płaca nakręca gospodarkę - więcej wydajemy na artykuły pierwszej potrzeby i chętniej korzystamy z usług osobistych (fryzjerskich, kosmetycznych czy gastronomicznych). Taka sytuacja powoduje, że zwiększa się popyt na pracę.

Średnie wynagrodzenie w Polsce

Według danych z Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie IV kwartału 2021 roku średnie wynagrodzenie miesięczne wynosiło 6 220,80 zł brutto. Dla porównania - średnia miesięczna pensja w całym 2021 roku równała się kwocie 5 880 zł brutto (ok. 4240 zł na rękę) przy zatrudnieniu na umowę o pracę. Z kolei przeciętne wynagrodzenie brutto (na podstawie danych z grudnia 2021 roku) w sektorze przedsiębiorstw najlepiej wypada w województwie mazowieckim (7 591 zł brutto), śląskim (7 423 zł brutto) i dolnośląskim (7 019 zł brutto).

Najlepiej zarabiają pracownicy branży IT. Według raportu płacowego Sedlak & Sedlak 2021 eksperci mogli liczyć na zarobki rzędu 18 000 zł brutto. Doświadczeni deweloperzy otrzymują średnio 7 800-14 700 zł brutto na miesiąc, a stawki Juniorów często zaczynają się od kwoty 5 000 zł brutto. Oto jak przedstawiało się średnie wynagrodzenie brutto w najważniejszych sektorach pod koniec 2021 roku:

Najbardziej poszukiwane zawody w Polsce 2022

Opierając się na danych opublikowanych przez Barometr Zawodów, możemy spodziewać się zwiększonego zapotrzebowania na pracowników. W wielu branżach w dalszym ciągu są odczuwalne braki kadrowe, a pracodawcy będą mierzyć się z niedoborem rąk do pracy.

• Branża budowlana

Najbardziej poszukiwani na rynku są pracownicy z doświadczeniem z branży budowlanej o wszechstronnych umiejętnościach. Przedsiębiorcy potrzebują m.in. osób z prawem jazdy kat. C, które pozwala na poruszanie się pojazdami poza placami budowy. Oto zawody z największym deficytem:

• betoniarze,
• zbrojarze,
• brukarze,
• cieśle,
• stolarze,
• monterzy,
• murarze,
• tynkarze,
• operatorzy maszyn.

• Branża medyczno-opiekuńcza

Największe problemy ze znalezieniem pracowników występują zarówno w małych wiejskich ośrodkach, jak i w nowych szpitalach i rozbudowywanych oddziałach. Duże zapotrzebowanie wynika także ze starzenia się społeczeństwa, co spotęgowało lukę na rynku pracy. Do tych zawodów należą:

• fizjoterapeuci,
• masażyści,
• pielęgniarki,
• położne,
• opiekunki osób starszych,
• ratownicy medyczni,
• lekarze,
• psycholodzy i psychoterapeuci.

• Branża produkcyjna

Deficyt wynika z prężnego rozwoju branży i pojawiania się nowych miejsc pracy. Coraz większa liczba ofert dotyczy znajomości nowoczesnych technologii (np. z obszaru fotowoltaiki). Brakuje przede wszystkim:

• elektryków,
• elektromechaników,
• spawaczy,
• ślusarzy,
• operatorów obrabiarek.

• Branża IT i wysokich technologii

Niedobór wynika z intensyfikacji najnowszych technologii. Zapotrzebowanie zgłaszają nie tylko firmy informatyczne, ale także te, które wchodzą w proces cyfryzacji i automatyzacji. Dotyczy to:

• administratorów baz danych,
• specjalistów ds. projektowania,
• frontend i backend developerów,
• specjalistów automatyki i robotyki,
• pracowników ds. wdrażania produktów i usług cyfrowych.

• Transport, spedycja, logistyka (TSL)

Dynamiczny rozkwit branży TSL wynika z rozwoju handlu, powstawaniu magazynów dla e-commerce, cyfryzacji łańcucha dostaw czy procesów automatyzacji. Z każdym miesiącem rośnie zapotrzebowanie na:

• kierowców autobusów,
• kierowców samochodów ciężarowych,
• mechaników samochodowych,
• magazynierów.

• Branża edukacyjna

Deficyt branży edukacyjnej dotyczy nie tylko szkolnictwa branżowego. Największa liczba ofert skierowana jest do wychowawców przedszkolnych i przedmiotów zawodowych. Brakuje także polonistów, anglistów czy matematyków.

• Branża spożywczo-gastronomiczna

W związku z rozwojem tego sektora w dalszym ciągu występuje zapotrzebowanie na kucharzy i piekarzy. Szczególnie poszukiwane są osoby ze zdolnościami manualnymi, znajomością nowych technik gotowania i umiejętnością pracy pod presją czasu.

• Branża finansowa

W 2022 roku na rynku pracy będzie brakować specjalistów związanych z branżą finansową. To efekt nowo powstających zakładów produkcyjnych, nowoczesnych usług biznesowych czy rozwoju technologii finansowych. Brakuje samodzielnych księgowych, liczne oferty dotyczą także pracowników ds. rachunkowości i księgowości.

Oferty pracy w Polsce 2022

Polska gospodarka stosunkowo szybko podniosła się po lockdownach spowodowanych koronawirusem. Pandemia przyspieszyła rozwój wielu branż, czego dowodem jest rosnąca liczba ogłoszeń o pracę. Na podstawie danych przedstawionych przez Grant Thornton we wrześniu 2021 roku największy zanotowano wzrost w HR (o 70%), IT (50%), marketingu i sprzedaży (43%), prawie (24%) i finansach (22%). Oto jak sytuacja przedstawiała się w poszczególnych zawodach na podstawie danych z września 2020 i 2021 roku.

Jeśli chodzi o miasta, tutaj prym wiedzie stolica Polski. Liczba ofert pracy w Warszawie we wrześniu 2021 roku przekroczyła 41 tys., co stanowi 23,1 ogłoszeń na 1000 mieszkańców. To blisko 50% więcej ofert niż we wrześniu 2020 roku. Zaraz za Warszawą znalazła się stolica Małopolski. Oferty pracy w Krakowie dostępne były w liczbie blisko 21 tys. - to aż 26,9 oferty na każdy tysiąc mieszkańców, co dało przyrost na poziomie 65%! W czołówce badanych miast znalazły się także inne duże aglomeracje: Wrocław, Gdańsk, Szczecin i Łódź.

Powyższe zestawienia pokazują, że pracodawcy bardzo szybko zapomnieli o kryzysie, wracając do walki o dobrego pracownika. Polskie firmy odrobiły straty wynikające z pandemii i rozwijają się w bardzo szybkim tempie. Taka tendencja z pewnością będzie kontynuowana w 2022 roku.

Rozwój pracy w Polsce 2022

Mimo iż polski rynek pracy został poturbowany przez pandemię koronawirusa, rok 2021 był dobrym okresem ze względu na dodatnią dynamikę ogłoszeń. Odżyły sektory wcześniej dotknięte spadkiem zatrudnienia i przepracowanych godzin oraz wiele firm zaczęło intensywnie wprowadzać zmiany technologiczne, by świadczyć usługi w trybie zdalnym. W którą stronę będzie zatem podążał rynek pracy i jakie ogłoszenia najczęściej będą pojawiać się w 2022 roku? Przyjrzyjmy się kilku płaszczyznom.

• Praca Home Office

W dalszym ciągu spory odsetek ofert pracy (11% we wrześniu 2021 roku) ma charakter home office. Przedsiębiorstwa postanowiły utrzymać zdalny lub hybrydowy system, w którym pracownik pojawia się w biurze tylko w dni wyznaczone przez kadrę zarządzającą, a w pozostałe pracuje z domu.

Taki system niesie ze sobą wiele korzyści - obowiązki możemy wykonywać w zasadzie z każdego miejsca na świecie, gdzie mamy dostęp do Internetu. To doskonała możliwość dla wszystkich, którzy np. szukają zatrudnienia w dużych miastach (np. praca Wrocław, praca Warszawa, praca Kraków, praca Katowice) i chcieliby podjąć zatrudnienie bez konieczności przeprowadzki czy dojazdu do dużych aglomeracji.

Praca zdalna i hybrydowa dotyczy wielu zawodów - najwięcej ofert znajdziemy na stanowiskach: programistów, grafików, księgowych, specjalistów ds. marketingu i reklamy, copywriterów czy specjalistów ds. obsługi klienta.

• Praca w korporacjach

Praca w korporacji jest bardzo popularna nie tylko w Warszawie, ale także w innych wojewódzkich miastach - liczne oferty dotyczą m.in. Katowic. Stolica Śląska od lat jest doskonałym miejscem na podjęcie zatrudnienia w międzynarodowych przedsiębiorstwach. Na taką pracę decydują się najczęściej osoby młode, dla których głównych zachętą są atrakcyjne wynagrodzenia. To także doskonała okazja na doskonalenie języka obcego we współpracy z ludźmi z całego świata. Kto może szukać pracy w korporacji w 2022 roku? Na pewno programiści, księgowi, specjaliści HR, managerowie wyższego szczebla, marketingowcy.

• Praca fizyczna

Pandemia tylko na moment wyhamowała rozwój firm produkcyjnych, które na co dzień zmagają z brakiem pracowników. Coraz większa liczba powstających centrów dystrybucyjnych i ekspansja nowych przedsiębiorstw powoduje, że na rynku pracy znajdziemy wiele ofert dla magazynierów, pakowaczy i pracowników wykonujących lekkie prace fizyczne. Dużą rolę odgrywają Strefy Ekonomiczne rozlokowane po całej Polsce, najczęściej na obrzeżach dużych miast. Przykładowo bardzo duży odsetek ofert pracy w Gliwicach i ofert pracy w Tychach zgłaszanych jest przez firmy zlokalizowane w gliwickiej i tyskiej podstrefie KSSE.

• Praca na krótki czas

Kryzys związany z pandemią koronawirusa najbardziej dotknął pracowników zatrudnionych na krótki okres. Obecnie na rynku notujemy pokaźny wzrost liczby ogłoszeń dla osób szukających pracy tymczasowej, dorywczej czy sezonowej. Zniesienie restrykcji sprawiło rozkwit branży handlowej, gastronomicznej, a co za tym idzie nowych miejsc pracy dla kelnerów, kucharzy, barmanów, kurierów, sprzedawców.

Coraz popularniejszy na polskim rynku staje się nowy system pracy zwany GIGekonomią. Wyróżnia się elastyczną formą zatrudnienia, na którą decydują się osoby posiadające specjalistyczne umiejętności. Istotą GIGekonomii są zadania i projekty realizowane przez współpracowników zwanych GIGerami. Dostarczają oni swoje usługi w zależności od potrzeb i wymagań. Cechuje ich niezależność i chęć zdobywania różnorodnych doświadczeń, dlatego decydują się na nowe i bardziej opłacalne formy współpracy.

• Nowe zawody

Transformacja na rynku pracy stale postępuje, czego efektem jest rosnące zapotrzebowanie w zawodach, które kilka lat temu jeszcze nie istniały. Pomijając influencerów czy youtuberów, pracujących na własny rachunek, coraz większa liczba ofert dotyczy sektorów związanych z biotechnologią, energetyką i nanotechnologią. Stale poszerza się oferta na stanowiska wedding plannerów, groomerów, animatorów, fundraiserów, traffic managerów, specjalistów ds. social mediów.

Według prognoz Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości rok 2022 i kolejne lata będą czasem specjalistów. Ministerstwo Edukacji i Nauki podało listę sześciu profesji wprowadzonych do klasyfikacji szkolnictwa branżowego. Nowe zawody są odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie w konkretnych branżach. Od 1 września 2022 roku będziemy mogli kształcić się na stanowisku:

• montera konstrukcji targowo-wystawienniczych,
• technika obsługi przemysłu targowo-wystawienniczego,
• technika montażu i automatyki stolarki budowlanej,
• technika izolacji przemysłowych,
• technika elektroautomatyka okrętowego,
• technika przemysłu jachtowego.

Praca dla cudzoziemców w Polsce

O ile w pierwszych miesiącach pandemii napływ cudzoziemców do Polski zmniejszył się ze względu na wprowadzone restrykcje i ograniczenia, o tyle w drugiej połowie 2020 roku emigrantów ponownie zaczęło przybywać. Mimo to, na koniec III kwartału 2021 roku w Polsce było 153,5 tys. wolnych miejsc pracy - to więcej o 68% w stosunku do analogicznego okresu z roku 2020. Ciągle brakuje rąk do pracy zarówno na specjalistycznych stanowiskach, jak i w pracach niewymagających fachowych umiejętności, których chętnie podejmują się cudzoziemcy.

Dynamicznie zmieniająca się sytuacja za naszą wschodnią granicą przyczyniła się do odpływu kilkudziesięciu tysięcy Ukraińców, co jeszcze bardziej pogłębi braki kadrowe w branży budowlanej, produkcyjnej czy transportowej. Z drugiej strony na przełomie lutego i marca 2022 roku rozpoczęła się masowa migracja osób z Ukrainy, w tym głównie kobiet. To daje wielkie szanse na wykorzystanie potencjału tych osób na rynku pracy. Ze względu na niepewną sytuację militarną i polityczną, a także na wyjątkową dynamikę zmian legislacyjnych związanych z zatrudnianiem obywateli Ukrainy, za wcześnie jest jeszcze, aby dokładnie przewidywać, jaki odsetek uchodźców postanowi na stałe związać się z polskim rynkiem pracy. Duża liczba ofert pracy dla Ukraińców może stanowić dla wielu z nich atrakcyjną opcję dla dłuższego pozostania na polskim rynku pracy.

Szukanie pracy w Polsce

Obecnie możliwości poszukiwania pracy w Polsce są wręcz nieograniczone. Korzystając z dobrodziejstw technologii, możemy przeglądać ogłoszenia w Internecie z poziomu laptopa, smartfona czy tabletu, nie wychodząc nawet z domu. To najpopularniejsza forma poszukiwania pracy, podczas której zachęcamy do korzystania jedynie ze sprawdzonych i renomowanych portali.