Gdy on stracił pracę

Tradycja każe mężczyźnie być wojownikiem, który zdobywa pokarm. Gdy nie zarabia, wypada z roli. To zwykle oznacza dodatkowe kłopoty.

Inaczej wygląda sytuacja, gdy pracy nie ma oboje partnerów, inaczej - gdy tylko jeden z nich. 

- Utrata pracy boli mocniej mężczyznę. Wiąże się to ze stereotypem ojca, żywiciela rodziny - tłumaczy psycholog, kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej przy Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Zielonej Górze Janusz Wietrzyński]. - Nie zarzucajmy bezrobotnemu niezaradności, lenistwa, tego, że wszystko jest na naszej głowie. W 99 proc. przypadków zostaje się bezrobotnym bez własnej winy. To ogólnikowe rady, ale inne być nie mogą, bo nie ma jednej recepty na rozwiązanie problemu pt. 'Bezrobotny w rodzinie'. Czasem potrzebna jest nawet pomoc psychologa - mówi psycholog.

Ty wychodzisz do pracy, on siada w fotelu. Wracasz do domu, on nadal ogląda telewizję. Nie chce mu się czytać, wyjść do kina. - Masz tyle wolnego czasu, to choć posprzątaj w domu - denerwujesz się. A on wrzeszczy, że jesteś okropna.

Zrozum go

Stereotyp mężczyzny - głowy domu tkwi w naszej kulturze. Na co dzień niedostrzegany, odzywa się w momencie utraty przez niego pracy. Uruchamia w mężczyźnie karuzelę emocji - od buntu ('dlaczego właśnie ja?'), złości ('dlaczego nie inni?') po rezygnację i pogodzenie się z losem. Emocje przychodzą etapami i dotykają również najbliższych. Zwolniony może okazywać rodzinie niechęć, bojąc się, że najbliżsi też mogą uważać, iż zasłużył na to, co go spotkało.

Potem przychodzi faza określana mianem paniki - mężczyzna czyta ogłoszenia prasowe, ale nie odpowiada na nie. Chodzi za pracą, o której nie ma pojęcia. W końcu zaczyna wierzyć, że dla niego zatrudnienia nie ma. Może zacząć zarzucać sobie, że jest nieudacznikiem. Traci poczucie bezpieczeństwa, własnej wartości, czasami - szacunek do siebie. Może mieć kłopoty ze zdrowiem i snem. Przestaje szukać pracy, żyje wspomnieniami. Zaczyna się kłócić z rodziną.

Nie dołuj

Konflikty pojawiają się częściej, gdy pracy nie ma tylko jeden z partnerów. Bliskich łatwiej krytykować, bo nie zachowujemy wobec nich dystansu. Słowami 'leń', 'głupek', 'sam jesteś sobie winien' itd., nie zachęcimy nikogo do szukania pracy. 
- Bezrobotny jest bardzo czuły na punkcie oceny swych kwalifikacji - tłumaczy psycholog. 

Wsparcie najbliższych ma wpływ na sposób, w jaki mężczyzna poradzi sobie z problemem. Uchroni go od zwątpienia i pozwoli przejść do następnego etapu - akceptacji sytuacji, odrzucania emocji i mobilizowania się do działania. 

KATARZYNA BOREK
(Gazeta Lubuska)

Jak mu pomóc?

•  nie mów: 'wiedziałam, że tak będzie'. Trzeba rozwiązać problem, a nie zajmować się przeszłością.
•  daj mu kilka dni na odreagowanie sytuacji. Nie pozwól jednak, by tygodniami tkwił przed telewizorem. Pokazuj ogłoszenia o pracę w prasie, zachęcaj do szukania na własną rękę. Pytaj, gdzie dziś był się dowiadywać o zatrudnienie, w jakich zakładach złożył dokumenty.
•  jeśli nie ma pracy w jego zawodzie, zachęć go do przeszkolenia się. Może ma zapomniane zainteresowania, które mogłyby być podstawą nowego zawodu?
•  nie pozwól mu zamknąć się w czterech ścianach - dzięki znajomym łatwiej znaleźć pracę.